headerimg

 

Grad en Marie Rühl - Linders

Het was in 1910 dat de vader van Grad Rühl besloot van "de Panoven" in Milsbeek naar "de Hoeningen" in Aijen te verhuizen. De vader van Grad Rühl trouwde in 1914 met Petronella Giesbers. Zij kregen 6 kinderen.  Het gezin Rühl telde 5 jongens (Jan, Jaap, Grad, Wim en Herman) en 1 meisje, het meisje werd slechts anderhalf jaar. Grad, Wim en Jaap bleven in Aijen wonen. Maar dit verhaal gaat over Grad. Amper van school moest hij al maaien met een zicht, dorsen met een dorsvlegel en de natte turf uit de Hoeningen naar huis kruien op de kruiwagen. Het lijkt een verhaal uit een ander tijdperk. Zou Grad de hedendaagse schoolkinderen over die tijd vertellen, dan zou het vak Geschiedenis interessanter worden. In Well heeft Grad nog gewerkt op de Kasteelboerderij bij Jenneskens en 15 jaar als inwonende knecht op "de Vorsthof" bij Joosten.

Marie Rühl – Linders is de oudste uit het gezin Linders, dat met 5 kinderen in "de Bergse Hei" woonde. Marie werd geboren op 16 augustus 1930. Na de verhuizing naar Aijen, Marie was toen 6 jaar, werden er nog 3 kinderen geboren. Ze gingen, weer of geen weer, te voet op de klompen, naar de school in Bergen. ’s Middags overblijven was er niet bij, dus werd die weg 4 maal per dag afgelegd. Dat betekende vroeg uit de veren, want eerst moest de kinderschaar ook nog naar de Mis om 7.30 uur.

Na de huishoudschool was het werken geblazen voor Marie. Al op 17-jarige leeftijd het huishouden doen bij een zieke tante in Afferden. Gewoon op de hand wassen, zei Marie, want stroom was er niet en strijken werd gedaan met een briketstrijkijzer. Vervolgens ging Marie naar Cuijk bij familie werken en daarna bij Lei van Douveren. Een gedegen huishoudelijke leerschool, voordat ze op 6 mei 1953 in het huwelijksbootje stapte met Grad Rühl, die op 25 juli 1920 ter wereld kwam in "de Hoeningen" in Aijen. Daarna naar de polder, naar Well en weer terug naar Aijen.

Na hun trouwen gingen Grad en Marie naar de Noordoostpolder, waar Grad 5 jaar als landarbeider werkzaam was. Daarna gingen ze wonen op de Halve Maan in Well. Naast hun gewone werk (ze hadden kippen, varkens, koeien, asperges, aardbeien en augurken) maakten ze tijd vrij voor allerlei vrijwilligerswerk. Marie was 50 jaar collectant voor de Kankerbestrijding en voor de Hartstichting, eerst in Well en later in Bergen. Ze was 37 jaar bij het Missiecomité in Well en daarbij ook 22 jaar bij de kerkpoetsploeg. Grad maakte ondertussen dan rondom de kerk alles piekfijn in orde.

Sinds hun verhuizing terug naar Aijen in 1984 hielpen beiden in Bergen en Aijen steeds met het opbouwen van de kerststal en hielp Marie 2 keer per jaar met de Antoniuskapel poetsen. Grad was in Bergen 20 jaar ministrant, 15 jaar collectant en onderhield daarbij ook de tuin van de kerk. Tot zijn 86-ste hield hij ook nog bij anderen de tuintjes bij en zorgde dat ze d’r piekfijn uitzagen. Zulke mensen moeten toch wel hoog in de hemel komen, zegt men dan meestal. Marie Rühl-Linders overleed op 21 mei 2014.

 

  

Voor foto’s van Grad en Marie Rühl-Linders, klik hier.